Gerçek Edebiyat

Şiirimizde '60 kuşağı'mızın en liberal şairi, İkinci Yeni'den sayılmasına karşın ona meydan okumuş ve bu nedenle edebiyat bürokrasimiz tarafından hep yalnız bırakılmış şair Süreyya Berfe Urla'da kaldığı bakımevinde öldü. Berfe'nin vefatını sosyal medyada edebiyat dünyasından arkadaşları duyurdu. Berfe'nin son zamanlarda çeşitli sağlık sorunları olduğu belirtildi.

Şairin cenazesi, yarın (10 Ocak Çarşamba) Urla Zeytinalanı Camiinde kılınacak ikindi namazından sonra Zeytinalanı Mezarlığına defnedilecek.

SÜREYYA BERFE KİMDİR?

Hikmet Süreyya Kanıpak adıyla 1943'te İstanbul'da doğan Süreyya Berfe, 1960'ta Çanakkale Lisesi'nden mezun oldu. Bundan sonra, 2 yıl İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde, 4 yıl ise İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nde okudu. Yedek subay öğretmen olarak yaptığı askerliğinin ardından, Arkın Yayınevi'nde çalışmaya başladı. 1972'de Ali Özgentürk ile birlikte Asyalı dergisini çıkardı. (2 sayı) 1976'da Can Yayınevinin çocuk kitapları bölümünde görev aldı. Sonraları reklam şirketlerinde metin yazarı olarak çalıştı.

İlk şiiri 1961'de Zeren dergisinde yayımlandı. 1965'e kadar Süreyya Kanıpak imzasıyla Düzlem, Zeren, Yelken, Türk Dili, Soyut gibi dergilerde şiirlerini, daha sonraları Papirüs, Yeni Dergi, Yazı, Forum, Oluşum, Soyut, Ant, Yeni Edebiyat, Yeni A, Birikim, Milliyet Sanat, Defter, kitap-lık, Gösteri dergileriyle Yeni Gazete ve Ulus gazetelerde şiir ve yazılarını yayımlattı. 1966'da Kasaba adlı şiiriyle Türkiye Milli Talebe Federasyonu Kültür Yarışması birincilik ödülünü alması sayesinde tanındı.

İlk şiirlerinde İkinci Yeni akımının etkisinde kalarak, soyutlamalara başvurdu. 1966'dan sonra ise, halk şiirinin yolundan giden yeni bir şiir dili kurma arayışına yöneldi. İlk şiir kitabı olan Gün Ola, bu arayışın ürünüdür. Berfe, bu kitapta Anadolu'nun bir köyünde kısa bir süre tanıklık ettiği bir dili ve dille iç içe gelişmiş olay, durum ve koşulları anlatmayı amaçladı. Şairin bu ses getiren kitabında, Türkmen ve Avşar ağıtlarının, halk ozanlarının, türkülerin ve Nâzım Hikmet'in etkileri görülür. Daha sonraki şiirlerinde de halk şiirinin olanaklarından yararlanmayı sürdürdü.

Ayrıca, Hepsi O Kadar adlı şiiri, Ece Ülker tarafından bestelendi.

SÜREYYA BERFE'NİN KİTAPLARI

• Gün Ola… (1969, FKF)
• Savrulan (1971, Yücel Yayınları)
• Hayat ile Şiir (1980, Hür Yayın)
• Ufkun Dışında (1985, de Yayınevi)
• Şiir Çalışmaları (1992, Can Yayınları)
• Ruhumun (1998, Yapı Kredi Yayınları)
• Kalfa (1999) Yapı Kredi Yayınları 1. Baskı: Mayıs 1999
• Seçme Şiirler (2001, Adam Yayınları)
• Nâbiga (2001, Adam Yayınları)
• Seni Seviyorum (2002, Adam Yayınları)
• Foklar Söyledi Ben Yazdım (2005) Yapı Kredi Yayınları
• Çıkrık (2008,Yapı Kredi Yayınları)
• Kalfa - Toplu Şiirler (1965-2005) Yapı Kredi Yayınları 2. Baskı: Şubat 2009
• Yavaş Yavaş Bilemiyorum (2022, YKY)

SÜREYYA BERFE'NİN ÇOCUK KİTAPLARI

• İlkokullar İçin Matematik (1976, Milliyet Yayınları)
• Çocukça (2006, Tudem Yayınları)
• Eksik Alfabe (2006, Tudem Yayınları)

SÜREYYA BERFE'NİN ÖDÜLLERİ 

• TMTF Kültür Yarışması Şiir Dalı Birincilik Ödülü (1966) 
• Cemal Süreya Şiir Ödülü (1992) 
• Behçet Necatigil Şiir Ödülü (2002) 
• Orhon Murat Arıburnu Şiir Ödülü (2002) 
• Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü (2009) 
• Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü (2011)
• PEN Türkiye Şiir Ödülü (2019) 
• Attilâ İlhan Edebiyat Ödülleri, Şiir Ödülü (2023) 
• 2023 - Yunus Nadi Ödülleri - Şiir Ödülü (Yavaş Yavaş Bilemiyorum kitabı ile) 

Gerçekedebiyat.com