“Boşanmalarının üzerinden bir yıl geçmiş geçmemişti ki Furuğ’la Firdevsi caddesinde karşılaşmışlardı. Caddenin bir başında Furuğ, öbür başında Perviz.
Koşarak birbirlerine sarılmışlardı. Sonra da tek kelime etmeden ayrılıp ters yönlere doğru yürümüşlerdi. Birbirlerine sımsıkı sarıldıkları o bir iki dakikayı hangi sözcük tarif edebilirdi?”
M. Aras Eyvazi’nin yazdığı “Başa Dönemeyiz” romanından alıntıladığım bu sinematografik sahnede ismi geçen Perviz, Acem karikatür sanatçısı Perviz Şapur’dan başkası değildir.
Perviz Şapur (Pervîz Şâpûr) ismine ilk kez, karikatür-mizah kültürümüze çok büyük emeği ve katkısı olan araştırmacı yazar Turgut Çeviker’in yayınladığı Gül-Diken dergisinin bir sayısında rastlamıştım.
“Karikelimetur” başlığıyla yayınlanan yirmi kadar çalışmanın örneklendiği bu tarz için, tanış olduğumuz isimle belki “Aforizma” da denebilirdi…
Buyrun size bir Perviz Şapur aforizması:
“Kedi ağacın ilk yarısına köpek sayesinde, kalan yarısına da kuş sayesinde tırmanır.”
Benim, “Çizgisiz karikatür”, Gül-Diken dergisinin ‘Karikelimetur’ demeyi uygun gördüğü bu ışıltılı yapıtlara, yaratıcısı, felsefeci bir mizah ustası Perviz Şapur kendi ülkesinde “Karikalamatur” demiş.
İran’da hala çok sevildiğini öğrendiğimiz Perviz Şapur evet, kelimelerle karikatür yapıyormuş ama çok yönlü üretken bir sanatçı olarak görüyoruz ki “Çizgiyle mizah” ustasıymış da:
‘Başa Dönemeyiz’ romanından alıntıladığım pasajda, Perviz Şapur’un caddenin öbür başında karşılaşınca koşup dakikalarca sarıldığı “Furuğ” kim peki?..
Şair Furuğ Ferruhzad…
Perviz Şapur’un ilk ve son eşi, büyük aşkı Furuğ…
Hani, “Kuş ölür, sen uçuşu hatırla” ölümsüz dizesiyle tanıdığımız iyi şair…
Genç Furuğ, hayranı olduğu Perviz Şapur’u aynı zamanda cehennem hayatı yaşadığı baba evinden kurtulmanın en kestirme yolu olarak görür…
Karikatürist Perviz 27, uzaktan akrabası ve şiir delisi Furuğ 16 yaşındayken sevişerek evlenirler...
Evliliğin aşkı değilse de sanat yaratım sürecini öldürdüğünü düşünen ateş parçası Furuğ, üç buçuk yılın sonunda istemeyerek de olsa Perviz’i terk eder…
“Hâlâ sevgili” bu iki sanatçıyı ve üç buçuk yaşındaki “aşk çocuğu” biricik oğullarını sancılı yıllar beklemektedir artık!
Perviz Şapur, Furuğ’dan başka “kuş” tanımayacak ve bir daha evlenmeyecektir fakat oğlunu annesine göstermeyi de esirgeyecektir.
Şair Furuğ Ferruhzad bir trafik kazasında ölürken yanında evlat hasretini götürecek, karikatürist-yazar Perviz Şapur ise otoportresini bir “mezar taşı” olarak resmedecektir o günden sonra…
Siz ne dersiniz bilmem ama benim gönlüm meslektaşım Perviz’den yana ama şair Furuğ’u da galiba anlıyorum…
‘İnsanın olduğu yerde her şey var’ diyerek haklı haksız tartışmasına girmeden, davayı bizim divânımıza, “Sanat Tarihine” havale edelim isterseniz...
Ne demişti karikatüristimiz:
“Kedi ağacın ilk yarısına köpek sayesinde, kalan yarısına da kuş sayesinde tırmanır.”
Teşbihte hata olmaz: Evinden (köpekten) kurtulmak isteyen Furuğ (kedi), Perviz’in (ağacın) ilk yarısını, kalan yarısını da kuş (şiir) sayesinde tırmanmıştır…
Heyhat!.. Kaçmakla kurtulunmuyor…
Bütün canlılar gibi kuş, öyle ya da böyle ölecek…
Ne demişti şairimiz:
“Kuş ölür, sen uçuşu hatırla!”
Gerçekedebiyat.com
Şükrü Özer 2 hafta önce