Son Dakika



 

"Küçük fare, tüy, hilal, kaleydoskop, şişede tekne, yosun, çan, diaspora, palingenezi, eğrelti otu ...".

Julio Cortázar, Uruguay'daki diktatörlük nedeniyle sürgünde bulunduğu son istasyon olan Barselona sokaklarında birlikte yürüdüğü yakın arkadaşı Cristina Peri Rossi'yi böyle tanımladı.

Yazar, 1969'da "otoriter ve şiddet içeren bir sistem tarafından yönetilen" ve aynı zamanda baskıcı bir toplum tarafından yönetilen bir ailenin çöküşünü anlattığı El libro de mis primos adlı romanını yayımladığında Arjantinli yazarın ilgisini çekti. 

Peri Rosi’nin adının ülkede anılması Uruguay'da 1973'ten 1985'e kadar ülkeyi yöneten askeri diktatörlükçe yasaklanmıştı.  

Yazar daha sonra Barselona'ya sürgüne gitti, ancak Franco rejiminin tacizine uğradı ve vize sorunlarıyla Uruguay pasaportunu geri çektikten sonra birkaç yıl Fransa'ya sığındı.

Edebiyatı "özgürlük krallığı" olarak tanımlayan ve "tüm diktatörlüklerden, hatta estetik olanlardan bile kaçan" bir yazar nihayet Cervantes Ödülü’nü aldı.

12 Kasım'da 80. doğum gününün arifesinde Peri Rossi, bu Çarşamba günü, İspanyol dilinin en prestijli ödülü olan Cervantes Edebiyat Ödülü 2021'in kendisine verildiği haberini aldı.

Rosi, Cervantes Ödülü’nü alan  altıncı kadın oldu. Daha önce Ida Vitale (2018), Meksikalı Elena Poniatowska (2013), Katalanlı Ana María Matute (2010), Kübalı Dulce María Loynaz (1992) ve İspanyol María Zambrano (1988) adlı kadın yazarlar bu ödülü almıştı.

2017'de El País’le röpörtaj yapan İda Vitale’nin önsezisi doğru çıktı. Vitale orada  "Cervantes Ödülü'nü kime verirsiniz?" sorusuna "Cristina Peri Rossi'ye, böylece yazmaya devam edebilir." yanıtını vermişti.

Cristina Peri Rossi, Barselona'daki evinde birkaç aydır soğuk algınlığından muzdarip yaşıyor. Bronkospazm, yüksek tansiyon ve kalp yetmezliği çeken Peri, kendisini arayan El País muhabirine telefonda, "Doktor kapıdan çıkacak ve Cervantes girecek" dedi.

Peri Rossi, "Dünyadaki en büyük asimetri cinseldir, erkekler ve kadınlar tamamen farklıdır" diyen bir yazar: "Ben emin değilim, kadın ve erkek bedenlerini inceleyen bilim adamları böyle söylüyor, psikologlar da söylüyor.  Bu farklılıklar, ima ettikleri tüm çatışmalar, baştan çıkarmalar, hayal kırıklıkları ve yanlış anlamalarla aşılması gereken bir uçurum ."

Yirmiden fazla dile çevrilen birçok eseri arasında  Aşk Sert Bir Uyuşturucudur (1999), Söyleyemediğim Her Şey (2017) La insumisa (2020) gibi romanlar var.  

Peri’nin şiir, roman ve öykü yazmasının yanı sıra, Clarice Lispector,  Guy de Maupassant gibi yazarları İspanyolca'ya çevirmesiyle tanınıyor.

Peri’ye göre, "Şiir, dolaysız, kısalık erdemine sahiptir. Dizelerde fazla söz olamaz. Şiir hızlı hareket eder, duygusal bir izlenim bırakır. Bunun yerine roman bir hikaye geliştirir. Ne anlatmak istediğinize bağlı. Evet. Detayları okuyucuya vermek istemiyorum, anlatıyı seçiyorum”.

Peri çocukluğunda, amcasının kitaplığında, elinden geçen bütün kitapları silip süpürmüş ve kısa sürede Montevideo Ulusal Kütüphanesi'nin müdavimi olmuştu.

İtalyan göçmen kızı, Peri Rossi, bir yazar olacağını dört bir yana ilan etti. Edebiyat ve müzik sevgisini annesinden öğrenmiş ve her ikisinin de soyadını taşımıştır.

1963'te Viviendo ile edebiyat sahnesine çıktı , ardından 1968'de Terkedilmiş Müzeler kitabıyla tanındı ve  Arca Genç Yazarlar Ödülü’nü kazandı.

Daha sonra, popülaritesi artan Kuzenlerimin Kitabı,  askeri darbeden kısa bir süre önce 1972'de onu sürgüne götürdü ve edebiyatına damgasını vuran Cortázar'ın koşulsuz dostluğunu kazandı.

Lezbiyen olan yazar bunu biyografik bir roman olan La insumissa'da ayrıntılarıyla anlattı. Kitabı Şili'de José Donoso Ödülü'nü kazandıktan bir yıl sonra yayınladı.

Bu yılın sonunda Visor yayınevi, onun tüm şiirlerini içeren bir cilt yayınlayacak.

El País'in yazdığına göre yazar Cervantes ödülünü 23 Nisan 2022'de Alcalá de Henares Üniversitesi'nde İspanya kralı Felipe VI ve Letizia'nın elinden alacak.

Kaynak: reforma.com (Meksika)

Gerçekedebiyat.com

 

Gerçekedebiyat.com

ÖNCEKİ HABER

BENZER İÇERİKLER

YORUMLAR

Yorum Yaz

Kişisel bilgileriniz paylaşılmayacaktır. Yorumunuz onaylandıktan sonra adınız ve yorumunuz görüntülenecektir. (*)