karniyarik-nadir-avsarogl-1492024152459.jpg


 

Sıtkı kardeşim

Muhabbetimin konusu patlıcana dair

Özelde ise “imam bayıldı

 

Ama imambayıldıyı başka bir güne bırakalım

Bugün sana karnıyarıktan bahsedeceğim.

Sıtkı Hocam

Karnıyarık patlıcandan yapılan en güzel yemektir

Patlıcan ve kıymanın muhteşem birleşimi.

Anadolu mutfağının en karakteristik sebzesi patlıcansa 

En kült yemeği de karnıyarıktır.?

O tatlı mı tatlı, tonton ve babacan karnı, 

İçindeki kırmızı mor renkli kıyma, 

Üstündeki maydanoz ve biber. 

Bu nasıl bir uyumdur, 

Bu nasıl bir şaheserdir.?

Patlıcanın adeta bir paşa, 

Efendime söyliyim bir kont, 

Bir padişaha dönüştüğü 

Müstesna bir tattır karnıyarık.

Yeme de yanında yat yemeği. 

Kombinasyon, lezzet, koku, iştah kabartma,  

Ne ararsan var, yemeğidir, karnıyarık.

Yaklaşık 15 yaşına kadar 

Patlıcan içeren hiçbir yemeği 

Ağzına sürmemiş insanların  

O yıllarda bile dayanamayıp 

Sadece içindeki kıymayı 

Yedikleri yemektir, karnıyarık.

Annelerin en iyi yaptığı

Çok beğenmelerine rağmen

Artık genç kuşakların pek yapmadığı

Eğer kız çocuğuysanız

ve eğer karnıyarığı adamakıllı pişirebiliyorsanız, 

Evlenmeniz önünde hiçbir engelin kalmadığı

Birçok kaynana için bitirme tezidir, karnıyarık.

Çok güzel yapıldığında, “bu ne layn” dedirten

Aklına düşünce, eroinman gibi canının çektiği

Günün her saatinde yenebilecek bir yemektir, karnıyarık.

Sıtkı Hocam

 

Karnıyarığı herkes yapamaz.

Herkesin yaptığı da yenmez.

Karnıyarığı, başkası değil

Mutlaka annen yapmalıdır.

 

Patlıcan yine “balcan” olmalı

İlla kemer patlıcandan yapılacaksa

Mevsiminde yapılmalı, acısı alınmalı

Patlıcanlarda zebra deseni

Mümkün olduğunca ince bırakılmalı

Görüntü uğruna aslında hiç de yenmeyecek

Bir kabuğu bırakmak,

Karnıyarığın baştan lezzetsiz olacağını

Kabul etmek ve görüntüye önem vermektir.

 

Duyduğum kadarıyla patlıcanları kızartmadan

Karnıyarığı yapmaya çalışan insanlar varmış

Patlıcanlar önce kızartılır.

Kızartıldıktan sonra bir tepsiye dizilir.

“kızartmadan yap, çok yağlı olur, ben yemem”

Diyen insanlar olacaktır.

Aldırma

 

Ama yağını da süzmek için

Karnıyarığın içini hazırlayana kadar

Tepsiyi eğik tut, yağı biriksin

 

Şimdi en önemli kısım

Karnıyarığın içi;

Önce soğanları suyu salmasın diye

Küp küp doğra, tuzla ovala

Pembeleşinceye kadar yağda kavur

Koyun kıymasını ekle, kavurmaya devam et.

Çatalla tane tane olacak şekilde iyice ezerek kavur

Kıymanın piştiğine emin olduktan sonra

Kabukları soyulmuş ve küçük küçük doğranmış

Domatesleri harcın içine ekle

 

Domatesler yok oluncaya kadar kapağı kapat

“Domatesler madem yok olacak

O zaman neden domates koyuyoruz” diyenler olacaktır.

Böyle bir insanlarla bir daha arkadaşlık yapma

 

Son olarak harcın içine salçayı da ekle

Bir güzel karıştırdıktan sonra sıra baharatlara gelir.

Bunlar isteğe göre değişebilir elbette

Fakat karnıyarığın içinde karabiber, pul biber ve tuz

Mutlaka olmalı

Üstüne küçücük doğranmış maydanozlar serpilmeli

 

Önceden fırını ısıtmaya başla

Son kez karıştırıldıktan sonra, ateşten al.

Tepsideki patlıcanların karınları abartılmadan yar.

İçleri kıymalı karışımla doldur.

Yarım karışık tostun içine 3 dilim sucuk koyan

Cimri kantinciler gibi

Bu işlem tatlı kaşığıyla 

“aman kıymaları patlıcanlardan taşırmayayım”

Zihniyetiyle değil, gayet büyük bir kaşıkla

Patlıcanın hiçbir yeri görünmeyecek şekilde

Tıka basa doldur.

Bütün patlıcanlar dolduktan ve doyduktan sonra,

En üste dilimlenmiş domates ve acı sivri biber yerleştir

ve fırına ver.

Sıtkı Hocam,

Yanlış olmasın

Karnıyarığın ekürileri vardır.

Tek başına yenilmez, ağır olur

Kuru, pilav, turşu gibi

Rakı, roka, balık gibi

Çay, simit, peynir gibi

Karpuz, peynir, ekmek 

Nohut, pilav, çoban salata 

İşkembe çorbası, limon, sirke 

Lahmacun, ayran, tekrar lahmacun 

Köpüklü bira, dumanı tüten sigara, karşında oturan sevdiceğin gibi

Karnıyarığın da üçlemesi vardır.

Tereyağlı, şehriyeli pirinç pilavı

Dereotlu, zeytinyağlı cacıksız olmaz

Sıtkı Hocam

Bu üçlü bozulmaz

Pilav tereyağlı olacak

Cacık dereotlu

Başkası da olmaz.

Örneğin; karnıyarığı bulgur pilavı ile yemek

Rakıya buz atmak, 

Balığa limon sıkmak gibi bir şey

Yemin ederim, karnıyarığa yazık.

Karnıyarık, yağlı oluşu ile midene çöker

Cacık, hafif haliyle seni soğutur, rahatlatır

Karnıyarığı yedikten sonra karpuzla cila yapılmalıdır.

Sıcak yaz günlerinin hem serinleten 

Hem uyutan enfes yiyecektir.

İnanma Sıtkı Hocam

Sana söylenenlere inanma

Lezzetli fakat ağır bir yemek, diyenlere

Otuzdan sonra tüketilmemelidir, diyenlere

Fazla yersen illa ki dokunur diyenlere

Gece rahatsız etti, yatakta döndüm durdum, diyenlere

Yedikten sonra mutlaka maden suyu içilmeli, diyenlere

Patlıcanlar kızarırken mutfak mahvoldu, diyenlere

İnanma

Karnıyarığı aşağılamak için

Harakiri yapmış patlıcan.

Sezeryanla doğum yapmış kadına benzetenlere

İnanma.

Üstüne üstlük;

En çok da “kıymasını yemek istiyorum ben patlıcanını değil”

Diyenlerden nefret et.!

Onlar ki; seninle aynı masaya otururlar

Hatta hatta yanı başında

Tabağındaki o muhteşem karnıyarığa

İğrenerek bakarlar

Bir doktor, bir cerrah titizliğiyle

O güzelim patlıcanın içinden 

Muhteşem kıymalı harcı çıkarmaya çalışırlar

Sanki çok ince bir iş yapıyormuş edasıyla

Çatal ve bıçak yardımıyla

Patlıcana kurbanlık koyun muamelesi yaparak

İçindeki tüm kıymayı çıkarmaya çalışırlar.

Elinin tersiyle suratına “şappp” diye koyasın gelir

Bu insanlar yüzünden güzelim dünyadan soğur

Hayattan nefret edersin.

Ama aldırma

Sen onlara aldırma.

Sıtkı kardeşim

Karnıyarık demek

Patlıcanın en yakıştığı 

Patlıcanın en güzel hali 

Görüntüsünün bile muhteşem olduğu

Yemeklerin şahı olan mükemmel patlıcan yemeği demektir.

Bundan sonra sırf bununla besleneceksin deseler, 

Sorgusuz sualsiz kabul edeceğin

Her saat, her öğünde, her sıcaklıkta yenilebilen 

Asla hayır denmeyecek lezzette

Her gün yesem doymayacağım 

Adını bile duyduğunda tüylerini diken diken eden

Bir yemektir.

Bir kıymayla nirvanaya nasıl ulaşılır? 

Budizm nedir, şükür namazı neden kılınır?

Gibi soruların cevabını bünyesinde bulunduran, 

Cennetin annenin ellerinin altında da olabileceğini bize ispatlayan

Tanrı bu yemeği neden bir ağacın dalına kondurmadı

Bu kadar özel bir yiyecek insan yapımı olmamalı.

Dedirten bir yemektir karnıyarık.

Akşam evde

Karnıyarık, pilav ve cacık yapan bir annenin

Kocasına ve çocuklarına servis yaparken 

İçi coşkuyla dolu ağlamaklı halini,

Yüzündeki mutluluğu,

Abidin Dino görseydi

Ne ak örtüde elmaları

Ne de akvaryumda su kabarcıkları arasında kırmızı balığı arardı.

Çünkü Sıtkı Hocam,

“Çok şükür, çok şükür bu günleri de gördüm”ün ifadesi

Çocuklarına karnıyarık pişiren annenin yüzünde vardır.

Nadir Avşaroğlu Gercekedebiyat.com

ÖNCEKİ YAZI

Benzer İçerikler