Prof. Ahmet Taşağıl’dan Bozkurt açıklaması
Türk tarihçi Ahmet Taşagil, futbolcu Merih Demiral’in kurt işaretli kutlamasıyla ilgili tartışmanın Türk tarihinin bilinmemesinden kaynaklandığını söyledi.
Taşağıl AA İngilizce servisineaçıklamasına "Bozkurt, Türklerin en önemli sembollerinden biridir. 4-5. yüzyıllarda Orta Asya'da yaşayan tüm Türk boyları bu sembolü kullanmış, ilk kez M.Ö. 174 yılında Wusunlar adlı bir Türk boyu tarafından kullanılmıştı'' dedi. Tarihçi Taşağıl’a göre, Türk futbolcunun Euro 2024'te kutlama yapmasıyla ilgili tartışmanın kökleri, tarihi öneme sahip bir sembol olduğundan ve "ırkçılıkla hiçbir ilgisi bulunmadığından", Türk kültürüne ilişkin bilgisizlikten kaynaklanıyor. Türk futbolcu Merih Demiral'ın Avrupa Şampiyonası'nda Türk kültüründe bozkurt işareti olarak bilinen, parmaklarıyla kurt kafası şeklini aldığı kutlaması, bu hareketle ilgili tartışmalara yol açtı, ancak çoğu yanlış bilgi içeriyor. Alman yetkililerin çağrısı üzerine Avrupa futbolunun yönetim organı, Salı günü Avusturya ile Türkiye arasında oynanan EURO 2024 karşılaşmasında Demiral'in verdiği imzayla ilgili soruşturma başlattı. İstanbul Yeditepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Ahmet Taşagil, sembolün Türk insanı için tarihi önemine değindi. Taşağıl, "4. ve 5. yüzyıllarda Orta Asya'da yaşayan tüm Türk boyları bu sembolü kullanmıştır. İlk kez M.Ö. 174 yılında Wusunlar adlı bir Türk boyu tarafından kullanılmıştır. MS 4. ve 5. yüzyıllarda ise kurt motifi Türk boyları tarafından benimsenmiştir. Kao-Ch'e olarak bilinir." Taşağıl, Sembolün MS 552 yılında Türk Kağanlığı'nın kuruluşu sırasında efsanevi bir statü kazandığını söyledi. "Devletin resmi belgesi gibiydi. Göktürk döneminde şehzadeler bozkurt unvanını bile kullanmışlardı. Dolayısıyla bunun ırkçılıkla hiçbir ilgisi yok, tarihi bir sembol." Kurt sembolünün Türk tarihi boyunca kullanıldığı bağlamı detaylandırdı. "Ergenekon destanında (M.Ö. 330 civarı) kurt, bir rehber ve lider olarak görülüyor. Göktürk döneminden de Türklerin kurttan geldiğine dair bir inanış var." Bilgeliği temsil eden yol gösterici figür Taşağıl, 12. ve 13. yüzyıllara ait kaynaklarda, Ermeni, Süryani ve diğer Orta Doğu efsanelerine göre Türklerin Anadolu'ya vardıklarında bir kurdun peşinden gittiklerinden bahsedildiğini anımsattı. "Türkler için kurt, bilgeliği, stratejiyi ve zor zamanlarda kurtarmayı temsil eden yol gösterici bir figürdür. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda (1923'te) kurt kağıt paralarda, gazetelerde, milli kurumların amblemlerinde göründü" dedi. "Biz Türkler bağımsızlığımızı hiç kaybetmedik. Türk devlet geleneği geçmişten günümüze Türkiye Cumhuriyeti tarafından çok iyi temsil edilmiş ve biz yani Selçuklular, Anadolu Selçukluları dönemi, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti... Dolayısıyla bu sembolün Türkiye Cumhuriyeti'nde hala yaşaması normaldir.Ancak diğer Türk cumhuriyetleri (Orta Asya'da) uzun süre Rusların veya başka milletlerin egemenliği altında yaşadıkları için artık bunu kullanmıyorlar." Tasağıl, tartışmanın aynı zamanda Avrupa'da aşırı sağın tehlikeli yükselişini ve bunun çeşitli gruplar üzerindeki siyasi etkisini de yansıttığını ve bunun daha fazla ayrımcılığı körüklediğini söyledi. "Avrupa'da aşırı sağın yükselişi ya da Türklere yönelik politikalar nedeniyle sembolün bugün siyasi olarak algılandığını düşünüyorum. Aksi takdirde her millet kendi sembollerini kullanır. Avrupalı futbolcular formalarında rahatlıkla haç veya ulusal sembollerini kullanıyor. Fransa'nın ulusal sembolü olan horoz, formalarında, bayraklarında ve pankartlarında belirgin bir şekilde sergileniyor. Türklerin kendi sembollerini kullanmalarında da bir sakınca yoktur" diye konuştu. UEFA, Türkiye'nin Avusturya ile oynadığı EURO 2024 maçında Türk defans oyuncusu Demiral'in yaptığı jestle ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu. Demiral, Türkiye'nin 2-1 kazandığı maçta attığı golün ardından kurt kafasına benzeyen bir el işareti yaparak kutlama yaptı. Gri kurt işareti, herhangi bir siyasi veya sosyal grupla aynı hizada olmaktan ziyade Türk kimliğini somutlaştıran, Türk halkının derin bir tarihi ve kültürel amblemidir. Sembol, zaman zaman çeşitli siyasi çevrelerden liderler tarafından Türk kimliğinin bir temsili olarak kullanılmıştır. Türk Dışişleri Bakanlığı, UEFA'nın Demiral'i soruşturma kararını "kabul edilemez" olarak nitelendirerek kınadı. Bakanlık, Alman casus teşkilatı BfV tarafından geçen Eylül ayında yayınlanan bir raporda bile, gri kurt işaretinin mutlaka aşırı sağcılıkla bağlantılı olmaması gerektiğinin ve bunun Almanya'da yasaklanmış bir sembol olmadığının belirtildiğine dikkat çekti. Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser'in X kanalında "Aşırı Türklerin sembollerinin stadyumlarımızda yeri yoktur" açıklamasının ardından Türkiye, Almanya Büyükelçisini bakanlığa çağırmıştı. Gercekedebiyat.com AVRUPA'DA YÜKSELEN AŞIRI SAĞ AYRIMCILIĞI KÖRÜKLÜYOR
TÜRKİYE, UEFA SORUŞTURMASINI KINADI
YORUMLAR