Gerçek Edebiyat

Beş Hececiler hareketinin öncülerinden olan Orhon, aynı zamanda şair, yazar, gazeteci ve siyasetçi kimlikleriyle edebiyat dünyasında önemli bir yere sahip.

Orhan Seyfi Orhon, Miralay Mehmet Emin Bey ve Nimet Hanım'ın oğlu olarak 23 Ekim 1890 tarihinde İstanbul Çengelköy'de dünyaya geldi. Eğitim hayatına Çengelköy İlkokulunda başlayan şair, ardından Havuzbaşı Mektebini bitirdi. Ortaokulu Beylerbeyi Rüştiyesinde, liseyi ise 1909 yılında Mercan İdadisinde tamamladı. Edebiyat öğretmeni Celal Sahir Erozan'ın teşvikiyle şiire yönelen Orhon, eserlerini Abdülhak Hamit Tarhan, Cenap Şahabettin ve Tevfik Fikret'in etkisiyle yazdı.

2. Meşrutiyet'in ardından Ziya Gökalp'in öncülük ettiği "Milli Edebiyat" akımından akımından etkilenen Orhan Seyfi Orhon, Türk şiirine hece ölçüsünü ve halk dilini kazandırmak amacıyla Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte "Beş Hececiler" adlı edebiyat grubunu kurdu.

Orhon’un edebiyat dünyasında tanınması "Fırtına ve Kar" isimli şiiriyle oldu. İlk şiirlerini 1909 yılında "Samanyolu" dergisi aracılığıyla okurlara sunan şair, 1913'te yazdığı bu şiiri sayesinde geniş bir çevrede dikkat çekti. Eğitim hayatında, üniversiteye Tıbbiye Mektebi'nde başlayıp anestezi uygulamasında yaşadığı sağlık sorunu nedeniyle eğitimini yarıda bıraksa da, 1914 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni tamamladı. Eğitimini takiben, kısa bir süre Meclis-i Mebusan Kalemi’nde memurluk yapan Orhon, Ankara’daki hükümet kuruluş çalışmalarından sonra birçok eğitim kurumunda edebiyat öğretmenliği görevinde bulundu. Harp Akademisi, Harbiye Mektebi, İstanbul Erkek Lisesi, Erenköy Kız Lisesi, Pertevniyal Lisesi ve İtalyan Lisesi bunlar arasındaydı.

Orhon, özellikle toplumsal olayları hicivle ele aldığı şiirleriyle edebiyat dünyasında iz bıraktı. 1919’da yayımladığı şiirleri ve özellikle "Peri Kızıyla Çoban Hikayesi" kitabı, sade Türkçe ve hece ölçüsünün başarılı örnekleri olarak takdir gördü. İçli ve duygu yüklü şiirleriyle dönemin öne çıkan isimlerinden biri oldu.

1932-1938 yılları arasında Orhon’un şiir ve yazıları Edebiyat Gazetesi, Hızlanış, Ayda Bir, Her Ay ve Her Şey gibi dergilerde yayımlandı. Bir dönem Yusuf Ziya Ortaç ile birlikte çalıştığı ve ismiyle özdeşleşen "Çınaraltı" dergisini de 1941-1944 arasında edebiyat dünyasına kazandırdı.

1945 yılına gelindiğinde, Tasvir-i Efkar gazetesindeki köşe yazılarıyla gazeteciliğe yönelen Orhon, daha sonra Cumhuriyet ve Ulus gazetelerinde de yazılar kaleme aldı.

Siyasi kariyerine ise 1946’da Zonguldak milletvekili olarak adım attı ve 1965-1969 yılları arasında İstanbul milletvekilliği görevini sürdürdü.

Eserlerinde aşk kadar vatan sevgisi, yalnızlık ve ölüm temalarını işleyen şairin birçok şiiri farklı müzisyenler tarafından bestelenmiştir. Bu eserler arasında özellikle Yusuf Nalkesen’in 1951 yılında muhayyerkürdi makamında yorumladığı "Veda", sanat dünyasında geniş yankı uyandırmış ve bugüne kadar birçok sanatçı tarafından seslendirilmiştir.

Orhan Seyfi Orhon, edebiyata olan katkılarını uzun yıllar boyunca sürdürdü ancak 22 Ağustos 1972 tarihinde İstanbul’da geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.

Türk edebiyatına kazandırdığı eserler arasında "Fırtına ve Kar", "Peri Kızıyla Çoban Hikayesi", "Gönülden Sesler", "O Beyaz Bir Kuştu", "Kervan", "Hicviyeler", "Şiirler", "Asri Kerem", "Düğün Gecesi", "Çocuk Adam", "Fiskeler", "Dün Bugün Yarın" ve "Kulaktan Kulağa" yer almaktadır.

Gercekedebiyat.com