Gerçek Edebiyat

Sivas 93 adlı oyununuzu yeniden oynamaya başlamanızın amacı nedir?

5 yıl önce oynadık ilk. 2 yıl içinde 205 kez oynadık, yurt içi, yurt dışında 90 bin izleyici izledi. Fakat oyundaki arkadaşlardan birinin ölümü üzerine oyunu sahneleyemedik.

Geçtiğimiz yıl "Sivas Katliamı Davası"nda "zamanaşımı"nın yaşanması öfke ve isyan duygusu uyandırdı tüm toplumda ve bizde. 2 yeni oyuncuyu hazırlayarak olayların son gelişmelerini güncelleyerek metni yeniden oluşturduk. Yeniden sahnedeyiz.

Son yıllarda yaşadıklarımızı düşününce Anadolu aydınlanmasının, Türk aydınlanmasının neresindeyiz? Sürüyor mu sizce?

Aydınlanma süreci devam ediyor elbette. Buna inanmış olanlar mücadelesine devam ediyor. Ben de onlardanım. Dostlar Tiyatrosu da onlardan. Karşımızdaki düşman güçlü ve büyük. Dört bir taraftan saldırdılar. Pek çok aydını öldürdüler, susturdular. Eğitimi, adaleti, orduyu etkisiz hale getirdiler. Çok az insan kaldık. Ayakta kalmak çok zor. Tehditle medyayı ele geçirdiler. Bağımsız mücadele edecek olanların sayısı da azaldı. Ancak inanmış insanlarla aydınlanma mücadelesine devam edeceğiz.

Dostlar Tiyatrosu'nun oyun anlayışıyla Brecht Tiyatrosu'nun oyun anlayışının akrabalığı nereden kaynaklanıyor?

Biz politik tiyatro olarak saptadık çizgimizi. İnsanları aydınlatan, tartışma ortamı oluşturan bir tiyatro amaçladık. En büyük yazar/kuramcı olarak Brecht çıktı karşımıza. Onun diyalektik tiyatrosu bize yol gösterici oldu. Ama biz bağnaz bir Brechtçi tiyatro olmadık. Biz ülkemizin tiyatro kültürü ve geleneğinden beslenerek yeni bir sentez oluşturduk. Türk geleneksel tiyatrosu zaten belgesel bir özellik de taşıyor. Sivas 93 bu anlamda bu özellikleri taşıyan bir oyundur.
 

Tiyatro'da "yabancılaştırma" hakkında ne düşünüyorsunuz? Hala geçerli mi?

Bir öyküye kapılıp gitmeyi engelleyen bir şey yabancılaştırma. Duygularınızı kaptırırsanız bilincinizi kaybedersiniz. Önemli olan bilinçli olmaya çağırmaktır. Yargılayıcı bir tavır almadan sorular soruyor yanıtlar almaya çalışıyoruz. Burada yabancılaştırma efekti yardımcı oluyor. Geleneksel tiyatromuzu düşünürseniz Ortaoyunu-Meddah oyunumuzda yabancılaştırma bolca vardır. Belli bir mesafeden bakma vardır. Bu yabancılaştırmadır.

Ankara turnesinden memnun musunuz?

Ankara'da her zaman çok yoğun bir nitelikli izleyiciyle buluşuyoruz. Örneğin ODTÜ'de 5 ayrı oyun oynadık. Marx'ın Dönüşü, Aziz Nesin, Ben Bertolt Brecht... Hepsi koltukları doldurdu. Altı oyunu sürekli ve peşpeşe oynayabilen bir tiyatroyuz.

Bir Pazar Hikayesi filmlerinizdeki gibi sinema projeleriniz var mı?

En son Çağan Irmak'ın Prensesin Uykusu'nda oynadım. İki yıl geçti sinemada oynamadım. Seyrek film yapıyorum. Ancak iyi bir senaryo ve yeni iyi bir yönetmen olursa ona da zaman ayırıyorum.

Şinasi Sahnesi satılıyor. Bu sahnenin sizin için anlamı nedir?

Bu sahne 1970'lerde Çağdaş Sanat adıyla açılmıştı. Sinematek'e, değişik konserlere açılışlara sahiplik etti. Birçok oyunumun açılışını burada oynadım. Çok önem verdiğim bir yer. Ankara'nın kültürel bir kimliği var. Böyle bir sahneyi nasıl gözden çıkarıyorlar? Her şey para bunlar için. Kar var mı, rant var mı? Gözleri başka bir şey görmüyor. Böyle salonlar hele kültür sanat parayla ölçülmez. Onların gözünde böyle değerler yok ama. Umurlarında değil. Çok üzülüyorum. Olamaz öyle bir şey diyorum. Direnmek lazım. Salonu bırakmamak lazım.

Teşekkür ederiz bize zaman ayırdığınız için.

Ben teşekkür ederim, gerçekedebiyat.com'a başarılar dilerim...

(Dostlar Tiyatrosu'nun turne listesi)

Ahmet Yıldız

Gerçekedebiyat.com