Gerçek Edebiyat

Eflâtun'un batı dünyasında, kullanılan adı. “Plato” Yunanca “geniş” anlamına gelen bir sözcüktür. Omuzları çok geniş olduğu için böyle anıldığı sanılıyor. Asıl adı Aristokles olan Plato (ya da Eflâtun) M.Ö. 427 yılında, Atina'da doğmuştur. Söylendiğine göre de tam seksen yıl sonra doğum gününde ölmüştür. Atina'nın en önemli ailelerinden birinin çocuğuydu. Annesinin akrabaları, Sokrates'i tanırlardı. Eflâtun onların yardımı ile büyük filozofun öğrencisi oldu; böylece de onun düşüncelerini günümüze ulaştırmak fırsatını elde etti.

Eflâtun'un batı dünyasında kullanılan adı “Plato” Yunanca “geniş” anlamına gelen bir sözcüktür. Omuzları çok geniş olduğu için böyle anıldığı sanılıyor. Asıl adı Aristokles olan Plato (ya da Eflâtun) M.Ö. 427 yılında, Atina'da doğmuştur. Söylendiğine göre de tam seksen yıl sonra doğum gününde ölmüştür. Atina'nın en önemli ailelerinden birinin çocuğuydu. Annesinin akrabaları, Sokrates'i tanırlardı. Eflâtun onların vardımı ile büyük filozofun öğrencisi oldu; böylece de onun düşüncelerini günümüze ulaştırmak fırsatını elde etti.

EFLATUN GENÇLİĞİNDE ATLETTİ

Eflâtun gençliğinde atlet olarak başarı göstermişti. Yirmi yaşına gelmeden tiyatro eserleri, şiirler de yazmıştı. Bir söylentiye göre, bunları Sokrates'i tanıdıktan sonra yırtıp atmıştır, Önceleri politikacı olmak isterdi; ama sonradan şu düşünceye geldi: Düşünmesini bilmiyen kimselerin yol göstereceği bir politika hayatında vicdanlı insanlara yer yoktur.

Sokrates'in ölümünden sonra, Eflâtun'un çok dolaşmış, uzun yolculuklara çıkmış olduğu söylenir. Kendi yazdığına göre İtalya ile Sicilya'ya gitmiştir. Sicilya'da Dion ile arkadaş olmuş, onun akrabası olan Siracusa hükümdarı Dionysius I ile tanışmıştır. Daha sonraları Eflâtun Dionysius II'nin öğretmeni olarak Siracusa politikasına karışmış, ama beklediği sonuçları elde edemeyince, bir daha politikaya karışmamıya karar vermiştir.

387 yılında Atina'da ünlü “Academia”sını kurmuş, hayatının sonuna kadar orada gençleri yetiştirmiştir. Eflâtun çağımızda büyük bir filozof - yazar olarak tanınıyor, ama kendi gözünde “Academia”sı yazılarından daha önemliydi. Orada yetiştirdiği öğrencilerin en ünlüsü Aristo'dur.

Eflâtun'un elli altı kitabı var; aşağı yukarı hepsi konuşma biçiminde yazılmış. Bu durum onun felsefesini incelemek istiyenlere birtakım zorluklar çıkarıyor, çünkü konuşanlardan hangisinin Eflâtun olduğunu kestirmek pek kolay değildir.

(Büyük Adamlar, ‘Türk ve Dünya Meşhurları 230 Biyografya, Varlık Yayınları, 1961)

Gercekedebiyat.com