Gerçek Edebiyat

Othello, William Shakespeare'in yazdığı trajedilerden biri ve aynı zamanda oyunun baş erkek kahramanıdır. 

Othello, savaşçı, mert, yiğit bir Araptır. Orduda kumandanlık görevinde bulunarak birçok yararlıklar göstermiştir. Sık sık Venedikli senatör Brabantio'nun evine giderek, orada gençlik ve savaş hikâyelerini anlatmaktadır. Bu dehşet verici kahramanlık hikâyeleri, kuvvete hayran olan senatörün kızı Desdamondo'nun ilgisini uyandırır. Çektiklerinden dolayı araba karşı büyük bir yakınlık duyar. İki genç birbirine âşık olur. Desdamondo itibarlı, zengin taliplerini geri çevirerek gizlice Othello'ya kaçar. Othello'ya, kendisine yaverlik görevi vermediği için kızan ikiyüzlü, kötü ruhlu çavuşu İago, bu kaçış haberini kızın babasına verir. Gerçeği öğrenince Brabantio, müthiş öfkelenir; arabın kızını büyü ile elde ettiğini iddia eder. Duka’ya şikâyette bulunur. O sıralarda Kıbrıs'a saldıran Osmanlı ordularını püskürtme görevini Othelloya veren Duka, meselenin aydınlanmasını, kızın büyü ile mi, yoksa aşk ile mi kaçtığının açıklanmasını ister. Karısını çok seven Othello onun da kendisini sevdiğini söyler. Bu gerçeği onun ağzından duymaları için Desdamondo'yı çağırır. Desdomando babasının ve senato üyelerinin karşısında Othello'yu severek kaçtığını söyler. Babalık gururu incinen Brabantio dâvasından vazgeçer.

Othello, Dukanın emriyle savaş hazırlıklarına girişir. Desdamondo da onunla birlikte gitmek için izin ister, kabul olunur.

Desdamondo'yu çok seven taliplerinden Roderigo genç kızın Othello ile evlenmesi üzerine çok üzülür. İago'ya dert yanar, artık yaşamanın kendisi için çekilmez olduğunu söyler. İblis ruhlu İago, ona sabretmesini, kendisine mutlaka yardım edeceğini vaadeder. Kesesine para doldurup Desdamondo'nın ardından Kıbrıs'a gitmesini tavsiye eder. İago, Desdamondo'nın arap kocasından bıkacağına emindir. Roderigo, İago'nun kesin konuşmalarından umutlanır. Malını mülkünü satar. Aslında İago Roderigo'ya dost değildir. Onu ancak kötü emellerine âlet etmeyi düşünmektedir.

İago saf kalpli Othello'nun kendisine teslim ettiği Desdamondo’yu fırtınalı bir havada Kıbrıs'a getirir. Onları Kıbrıs’ta Othello'nun sadık, yiğit ve yakışıklı yaveri Cassio karşılar. Onların ardından Othello da maiyetiyle birlikte adaya çıkar. Desdamondo ile Othello'nun karşılaşmaları pek âşıkane olur. Othello yaptığı savaşta Osmanlıları yenmiştir. Bu yüzden adada herkesin eğlenmesini, şenlik yapmasını söyler.  

Hain İago aşkı yüzürden Kıbrıs'a kadar gelen Roderigo'ya Desdamondo'nın yaver Cassio'ya âşık olduğunu söyler. Niyeti Cassio'yu ortadan kaldırmak, karısını kıskandığı Othello'ya kıskançlık aşılayarak öç almaktır. Roderogo'yu Cassio'ya karşı kışkırtır.

Şenlik gecesinde İago dostluk gösterilerinde bulunarak Cassio'ya zorla içki içirir. Bu arada içkiyi fazla kaçıran Roderigo Cassio'ya hakaret eder, Cassio'da Roderigo'yu kovalar. Roderigo ortalığı ayağa kaldırır. Gürültüyü duyan Othello muhafızlarıyla birlikte olay yerine gelir. Kargaşalığa sebebiyet veren çok sevdiği Cassio'yu yaverlikten çıkarır. Şerefini kaybeden Cassio buna çok üzülür. İago, ona teselli edici sözler söyler; yaverlik görevine tekrar alınması için Desdamondo'ya gidip rica etmesini tavsiye eder. Cassio, bu tavsiyeyi yerinde bulur; Desdamondo'ya giderek Othello'nun kendisini yaver yapması için aracılığını rica eder. Cassio'nun sadakatinden hiç şüphesi olmayan Desdamondo ona yardım edeceğine dair kesin söz verir. Ve kocasına Cassio'yu tekrar yaverliğe alması için yalvarır. Othello onun hatırı için kabul eder. Bu arada efendisine sadık, namuslu bir insanmış gibi görünen İIago, Othello'ya karısına göz kulak olmasını, Cassio ile aralarında bir şeyler bulunduğunu ima eder. İçine kuşku düşen Othello bütün neşesini kaybeder.

Bu arada Desdamondo, Othello'nun hiç kaybetmemesi için yemin ettirerek kendisine hediye ettiği mendili kaybeder, Bu mendil, Desdamondo'nın oda hizmetçisi, İago'unu karısı olan Emilia'nın eline geçer. Hiç bir kötü maksat gütmeyen Emilia, isteği üzerine bu mendili İago'ya verir. Kıskançlık nöbetleri içinde kıvranmaya başlayan Othello, kendisine sadakat yeminleri eden İago'yu yâver tâyin eder.

Othello, nezle olduğunu bahane ederek karısından mendilini İster, Desdamondo mendili kaybettiğini söyleyince küplere biner; lânetler savura savura çıkıp gider. O zamana kadar kocasından sevgi dolu ilgi gören Desdamondo bu durum karşısında fena halde şaşırır, olanlara bir anlam veremez. Kendisine tekrar ricaya gelen Cassio'ya artık yardımda bulunamayacığını, çünkü kocasının huyunun birdenbire değiştiğini söyler.

Öte yandan, İago, Desdamondo'nın mendilini Cassio'nun odasına bırakır. Mendilin işlemelerinden çok hoşlanan Cassio bundan bir örnek çıkarması için mendili sevgilisi Branca'ya verir. Bu arada İago mendilin Cassio'da olduğunu Othello'ya söyler. Othello'yu kıskançlıktan kudurtan tuzaklar hazırlar.

Venedik’ten gelen bir mektupta Othello Venedik'e çağırılmakta yerine Cassio'nun tâyin edildiği bildirilmektedir. Bu durum Desdamondo'yı memnun eder, Cassio'nun tekrar görevine dönmesine sevinir. Bunun üzerine kıskançlıktan deliye dönen Othelio herkesin içinde karısını tokatlar, hakaret eder. Ne yaptığını bilmez bir halde, Emilia'yı sorguya çeker. Emilia hanımının sadık ve namuslu olduğunu savunur. Ama Othello inanmaz. Othello'nun çılgın öfkelenmelerine, hakaretlerine karşı Desdamonda da inat ve sabırla namusunu savunur. Desdamonda hâlâ kocasındaki bu âni ve korkunç değişikliği ahlayamamaktadır. Hâlâ kocasına âşıktır. İago'dan aracılık yapmasını rica eder. İago yardım edeceğine söz verir.

Bu arada Roderigo çıka gelir. İago'ya, kendisini aldattığını, boş yere parasını pulunu harcatıp mücevherler aldırttığını söyler. İago kurnaz dil dökmelerle Roderigo’yu yatıştırır, artık Desdamondo'yı elde etmenin zamanı geldiğini, zira, Othello'nun Venedik'e tâyin edildiğini söyler. Roderigo tekrar ümitlenir. İago, Roderigo'ya Cassio'yu öldürmesini tavsiye eder. Çünkü arada sadece o kalacaktır. İago'nun tertiplediği bir tuzakta Roderigo Cassio'yu yaralayacağı yerde, Cassio Roderigo'yu yaralar. İago da Cassio'yu arkasından vurup kaçar.

Diğer taraftan, kıskançlık zehrine dayanamayan Othello büyük bir ihtirasla sevdiği karısını boğar. Hanımının yok yere öldürülmesine çok üzülen Emilia, Othello'ya hakaret eder, Desdamondo'nın namusunu savunur. Mendili İago'ya kendisinin verdiğini söyler.

İago kendisini ele veren karısını bıçaklar. Bu arada ölen Roderigo'nun cebinden İago'ya yazılmış bir mektup çıkar. Mesele aydınlanır; Desdamonda ve Cassio'nun suçsuz oldukları ortaya çıkar, İago suçunu itiraf eder. Vicdan azabı çeken Othello intihar eder.

Sabahat Emir
(Büyük Eserler Özet İnceleme Eleştiri ve İlhamları)
Gercekedebiyat.com