Gerçek Edebiyat

İnsanlığımı Yitirirken ve Güneş Batarken gibi romanlarıyla, son yıllarda en çok okunan Japon yazarlardan Osamu Dazai'ın Villon'un Karısı başlıklı bu öykü seçkisi, okuru onun hâkim portresinin yer yer dışına çıkan bir yazar profiliyle baş başa bırakıyor. Kadın suretlerinin zenginliğiyle karakterize olan bu seçkiye, ilk öyküden itibaren yazarın hayatına giren özel bir kadının gölgesi eşlik ediyor.

Trajedilerle bezeli hayatından ve gözünü savaşa açan Japon toplumunun ahvalinden damıttığı öykülerinde Dazai, gerek coğrafyasının klasikleşmiş sanat imgelerinden esinlenerek betimlediği manzaralar, gerekse Japon edebiyatının köklü geleneğinden beslendiği biçimsel oyunlar eşliğinde kara mizahı iyiden iyiye koyultuyor.

Hayatın her anında duyumsadığımız bir başınalığımızla bizi bir kez daha başbaşa bırakan bir yapıt. (Tanıtım metni)

OAMU DAZAİ KİMDİR? OSAMU DAZAİ'NİN HAYATI

Gerçek adı Şuuiçi Tsusima olan yazar, zengin bir ailenin 12 çocuğundan biridi. 19 Haziran 1909 yılında dünyaya gelen Dazai, zengin ve saygın görülen, politikayla iç içe olan bir ailede doğup büyümesine rağmen mensubu olduğu sosyal çevreye uyum sağlamak konusunda çok da başarılı olamadı. Saygınlığıyla nam salan Dazai ailesinin ayrıksı otu denilebilecek Dazai'nin aile hayatında 'intikam çabası' içinde olduğu biliniyor. Dazai'nin hem ailesinden hem de sosyal çevresinden almaya çalıştığı intikam tam da tahmin edebileceği üzere tepkilerle karşılandı. Dazai ve ailesi arasındaki kırılma noktası ise elbette Japon yazarın Komünist Parti'ye üye olmasıyla tavan yaptı ve bu parti üyeliği onun evlatlıktan reddedilmesine sebep oldu.

Dazai, yazmaya 17 yaşında başladı. Yazdığı yazılar çeşitli edebiyat dergilerinde yayınlandı. Politikacı bir ailenin üye olması yüzünden siyasetle ilgileneceği tahmin edilen yazarın edebiyatla uğraşması şaşırtıcı bulundu. Ancak Dazai kararından ve edebiyata olan ilgisinden geri adım atmayarak Tokyo Üniversitesi'ne kayıt oldu. Ülkenin başkenti Tokyo'da Fransız Edebiyatı bölümüne kayıt olan Dazai, ailesinin ve yakın çevresinin itirazlarına rağmen hayatını yazarlık yaparak devam ettireceğine de bu dönemde karar verdi.

Osamu Dazai'nin edebiyat çevrelerinde kendisine örnek aldığı yazar ise Türkçede 'Raşomon' ve 'Kappa' gibi kitaplarıyla tanınan Ryunosuke Akutagawa'ydı. Akutagawa'ya olan ilgisi sadece edebi anlamda değildi. Dazai, ideolojik olarak da Akutagawa'dan etkilendi. Akutagawa'nın 1927 yılında henüz 35 yaşındayken intihar etmesi ise yazarda derin izler bıraktı. Akutagawa'nın intiharından etkilenen yazar, başarısız intihar girişiminde bulundu ve bunun üzerine psikolojik tedavi gördü. Bu dönemden hemen sonra Oyama Hatsuyo adlı bir geyşa ile evlenmesi onun ailesi tarafından bir kez daha reddedilmesiyle sonuçlandı.

Hatsuyo ile başarısız intihar girişiminden sonra yolları ayrılan çift bir daha bir araya gelmedi. Dazai ise daha sonra bir barda çalışan Shimeko Tanabe'yle bir kez daha başarısızlıkla sonuçlanacak intihar girişiminde bulunur. Yazar dördüncü kez bu tek başına hayatına kendine asarak son vermek ister ama bir kez daha başaramaz. Dazai, bir yandan kendini öldürmeye çalışırken bir yandan da yazarlıkta başarı üstüne başarı yakalar. Özellikle bu dönemde yazdığı 'Batan Güneş' kitabı büyük başarı yakalar.

Kitaplarında sıklıkla ölüme ve intihar düşüncesine yer veren ama bu yaparken de bir yandan da Japon yazarların sıklıkla yer verdiği 'yalnızlık'ı işleyen Dazai, 39'uncu yaş gününde bir kez daha intihar eder. Bu son intihar teşebbüsü başarıyla sonuçlanır ve yazarın cansız bedeni tam da doğum günüde bulunur. Son kitabının finalini yazmadan hayatını kaybeden Dazai'nin eserleri sadece Japonya'yı değil aynı zamanda tüm dünyayı da etkilemeyi başarır. İntihar notunda yazan "Doğmuş olduğum için beni affedin" cümlesi özellikle Japon kültüründe iz bırakmıştır.

OSAMU DAZA'NİN KİTAPLARI

Dazai'nin yıllar öncesinde Yapı Kredi Yayıncılık tarafından basılan 'Batan Güneş' kitabı yakın zamanda Olvido Kitap etiketiyle yıllar sonra bir kez daha yayımlanmıştır. Yazarın bir diğer önemli yapıtlarından biri olarak kabul edilen 'İnsanlığımı Yitirirken' ve 'Buruk Ayrılık' kitapları da Japon Yayınları etiketiyle Türkçeye çevrilmiştir.

Gerçekedebiyat.com