Gerçek Edebiyat

Yaşadığı çağda bilinen bütün medeni dünyayı idaresi altına almış olan Büyük İskender'e İmparatorlukların atası denebilir. Babası Kıral Philip savaşlarla, politikayla Makedonya'yı Yunan devletlerinin önderi durumuna yükseltmişti. İskender ise bütün dünyaya yayılmak amacını güttü.

Büyük İskender Makedonya'nın baş şehri olan Pella'da, M.Ö. 356 yılında doğru. Aristo'dan ders almıya başladığında on iki yaşındaydı.

On altı yaşındayken de, Roma'ya karşı savaşa giden babasının yerine memleketi idare etti.

Yirmi yaşındayken babasının öldürülmesi Üzerine tahta çıktı, büyük Makedonya ordusunun başına geçti.

331 yılında, memlekette durumunu iyice sağlamlaştırınca, Küçük Asya'ya geçerek Yunan şehirlerini İranlıların elinden kurtardı.

Sonra da Suriye ile Fenike üstünden Mısır'a indi, 332 yılında İskenderiye şehrini kurdu. Bu şehir yüz elli yıl Yunan kültürünün beşiği olmuştur.

Sonra gene İran'a dönerek Darius'un ordusunu bozguna uğrattı. Hindistanın şimdi Pencap denilen bölgesine girdi. Orada askerleri başkaldırarak daha ileri gitmek istemediklerini bildirdiler. İskender boyun eğdi, böylece memlekete dönmek üzere yola çıktılar.

Büyük İskender Doğu ile Batı arasında karşılıklı bir ilginin doğmasına yol açmıştır. Yunan kültürü ile Asya kültürünün birbirine karışmasına, geleneklerin kaynaşmasına yardım etmiştir.

Böyle bir amaç güttüğü bir İran prensesi ile evlenmesinden de bellidir. Ele geçirdiği her memlekette Yunanca devlet dili olmuştur. Onun savaşları, yayılışı imparatorlukların ilk işaretidir.

Makedonya'ya dönerken İskender ancak Babil'e kadar gelebildi, Orada hastalandı. Ölümün kaçınılmaz olduğunu anlayınca, bütün askerlerini teker teker yatağının yanından geçirip vedalaştı.

M. Ö. 10 Haziran 323'de öldü.

(Büyük Adamlar, Varlık Yayınları, Ocak 1960)

Gercekedebiyat.com