Melali̇ anlamayan nesle aşi̇na deği̇li̇z
Hüzün'ü Ahmet Haşim bile tanımlayamamış. Yabancı dillerde karşılığı yok.
Müdürüm
Bu söz, Ahmet Haşim’den bir kelam
Sözlüklere göre melal kelimesi
Arapça “mlı” kökünden gelen “malaı”
“Sıkıntı, üzüntü, hüzün” demekmiş.
Kısaca
Hüzün ile büyümüş bir kuşaktan bahsediliyor
Ahmet Haşim
Bir mısra ile hem insanın
İç dünyasını keşfe çıkıyor
Hem de bir dönemin
Ruh dünyasını ortaya koyuyor.
Melâli anlamayan nesil neyi anlar?
Hüznü, efkarı tatmayan gönül;
Aşkı, sevdayı anlayabilir mi?
Hüzün, ebedi yolculuğa çıkan insanın
Bıraktığı bir iz gibidir, ötelere onunla gidilir.
Az sözle çok şey anlatan, usta işi bir ifade;
Melali anlamayan nesle aşina değiliz.
Ama Ahmet Haşim gibi bir usta bile
Hüznü yeterince tarif edememiş.
Gerçekten de hüznün tarifi çok zor.
Yabancı bir dilde karşılığı bulmak hayli güç
Hüzün;
İyi değil, kötü de değil.
Üzüntü, gam, keder hiç değil,
Vakur bir duruşu var hüznün.
Böyle ağır, sakin, durgun ve dingin
Bir gülümsemenin ardına saklanır gibi
Kaçamak ama bir yandan da, hep orada,
Sıkıntı değil, bunalım değil, acı değil.
Hepsini de bilen, insanı yaşatabilen
Ama hepsinin üstesinden geldikten
Sonra geriye kalan gibi bir şey
Mağrur, muvaffak, ama kırılgan ve hassas
Müdürüm
Bazen tarifi çok zor olan haller vardır
Hüzün;
Hüzün; tek kişiliktir;
Tek başına yaşanan,
Kimseye anlatılamayan
Tanımlanamayan bir garip duygu.
Yalnız kalabildiğin zamanlarda yaşayabileceğin
Hele ki, “sen gittiğinde...” diye
Başlayan şiirleri insana hiç yazdırmayan.
Hüzün belirsiz bir şey, zamansız,
Mutsuzluğumuzun kış günlerinde
Ne güzel çocuk olmak, bir kadeh şarabın,
Belirsiz dizelerin, akşamın ve yağmurun
İnsana hiçbir şey vadetmemesi.
Elimizde kalan sadece,
Cemal Süreya’nın içli dizeleri.?
Müdürüm
Bazen tarifi çok zor olan durumlar vardır
Hüzün, o mevsimsiz mutluluğun aksine
Derindir ve çok daha içtendir.
Üstelik öyle kolayca dağılmaz, sadıktır.
Daha sendendir, yaşamın özüdür.
Senin yaşamla kurduğun bağın hamurudur.
Şöyle bir durup geçmişi, insanları, hayatı
ve olayları düşününce ister istemez gelir.
Mutluysan da gelir, mutsuzsan da
Varlığını hatırlarsın, sağlıklı bir histir.
İnsanı yumuşatır, durgunlaştırır biraz.
Pişmanlık gibi, öfke gibi, kin gibi
Hastalıklı değildir kesinlikle.
Arada bir hüzünlenmek iyidir.
Hüzün;
Dert, keder, tasa gibi kelimelerle
Eşanlamlı kullanılsa da aynı anlamları ifade etmez
“keder” tümüyle olumsuz bir hissiyat uyandırırken,
“hüzün” kelimesinde “azıcık” olumlu bir hal vardır,
Bir annenin, eğitim için şehir dışına çıkan
Çocuğunu uğurlaması hüzünlüdür;
Bu durum, merak, kaygı ve mutluluğun birleşimidir.
Bir babanın kızı evlendikten sonra evde
Geçirdiği ilk geceler de hüzünlü gecelerdir,
Kuş yuvadan uçup gitmiştir
Ama yeni bir yuva kurmuştur kendine.