Gerçek Edebiyat

28 Ocak 1895 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelen Mahir İz, Medine-i Münevvere, Midilli, Balıkesir ve Ankara'da kadılık yapmış Külahizade es-Seyyid İsmail Abdulhalim Efendi ile Şerife Raife Hanım'ın oğludur.

Babasının mesleği nedeniyle çocukluğunu farklı şehirlerde geçiren İz, ilk ve orta öğrenimini Midilli, Balıkesir ve Isparta'da tamamladıktan sonra İstanbul’da Vefa Lisesi’nde eğitimine devam etmiş, ardından 1916 yılında Ankara Sultanisi’nin edebiyat bölümünden mezun olmuştur.

Edebiyat tarihçisi Fahir İz’in ağabeyi olan Mahir İz, gençlik yıllarında ailesinin yakın ilgisi sayesinde dönemin önde gelen kişilerden özel dersler alma imkânı buldu.

Milli Mücadele döneminde Ankara’da Mehmet Akif Ersoy ile Fars ve Fransız edebiyatı üzerine çalışmalar yaptı.

Gençlik yıllarında kaleme aldığı şiirler ve yazılar Say dergisinde Maksud Kamuran adıyla, edebi ve sosyal içerikli yazıları Namık Yaz olarak, bilimsel makaleleri ise Abdullah Söğüt adı altında yayımlandı.

Mahir İz’in yazıları birçok gazete ve dergide kendine yer buldu; Sebilürreşad, Yeni İstiklal, İslam Düşüncesi, Bugün, Yeni Asya, Sabah, Yeni İstanbul ve Diyanet Dergisi bunlardan bazılarıdır.

Eğitimciliğe büyük önem veren Mahir İz, Nişantaşı Ortaokulu, Kuleli Askeri Lisesi, Haydarpaşa ve Çamlıca Kız liseleri gibi pek çok okulda görev yaptı.

1924’te başladığı İstanbul İmam Hatip Okulu’nda bir yıl müdürlük yapmış ve bu okuldan emekli olmuştur.

Emeklilik sonrası da eğitimden uzak kalamayan İz, Taksim’de Yeni Kolej’in müdürlüğünü üstlenerek mesleğine geri dönmüştür. İstanbul Üniversitesi’nde Kimya Bölümü ve Hukuk Fakültesi’ne de devam eden İz, İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’nde edebiyat, tasavvuf tarihi, hitabet ve irşat dersleri vermiş, aynı zamanda İslam bilimi ve tasavvuf alanında araştırmalar yapmıştır.

Ahmet Cevdet Paşa’nın kaleme aldığı Hz. Adem’den başlayarak tüm peygamberlerin tarihini anlatan Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefa eserini sadeleştirerek literatüre kazandırmıştır.

1961’de hazırlanan "Kur’an-ı Kerim Meali"nin redaksiyon heyetine başkanlık etmiştir.

Eğitimcilik mesleğine büyük bir tutku ile bağlı olan Mahir İz, öğrencilerinin iyi insan, ahlaklı bireyler ve inanç sahibi bireyler olarak yetişmesi için uğraşmış, onlara her fırsatta nasihatlerde bulunmuştur. Ücretsiz dersler vererek her kesime ulaşmaya çalışmış, hatta İstiklal Marşı’nı bir eğitim aracı olarak sıkça kullanmıştır.

Derslerinde Türkiye’nin ve İslam dünyasının geleceği ile ilgili konuları aktaran İz, yetenekli gördüğü kişilere destek olmuş ve yönlendirmiştir.

Türkçeye olan hâkimiyeti, güçlü hafızası ve vefalı kişiliği ile tanınan İz, şair Muhyiddin Raif Bey’in kızı Mihrinur Hanım ile evlenmiş ve bu evlilikten bir kız sahibi olmuştur. Mahir İz, tasavvuf, din ve toplumsal konular üzerine birçok değerli kitap yazmıştır: "Tasavvuf", "Peygamber Efendimiz", "Din ve Cemiyet" gibi eserlerin yanı sıra şiir seçkisi "Hoca'nın Seçtikleri", sadeleştirilmiş "Kur'an-ı Kerim ve Türkçe Anlamı" ile "Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefa" eserleri de kazandırdı.

Yılların İzi adlı kitabında yaşadığı olayları, tanıştığı kişileri ve anılarını okuyucuyla buluşturan Mahir İz, Sönmez Neşriyat şirketinin kuruluş döneminde yönetim kurulu başkanlığını üstlenmiştir. İlim Yayma Cemiyeti'nin Danışma ve Bilim Kurulu'nda görev alan İz, ayrıca İslami İlimler Araştırma Vakfı ile Türk Kültürü Vakfı'nın kurucuları arasında yer almıştır.

Hem derslerinde hem de çevresindeki faaliyetlerinde birçok bilim ve edebiyat insanının yetişmesine vesile olmuştur.

9 Temmuz 1974 tarihinde tedavi gördüğü Paşabahçe Devlet Hastanesi'nde hayatını kaybeden Mahir İz'in naaşı, Erenköy Sahrayıcedid Mezarlığı'na defnedilmiştir.

Mezar taşına öğrencisi Prof. Dr. Uğur Derman tarafından celi talik yazıyla "Muallim Mahir İz" ibaresi özenle işlenmiştir.

Gercekedebiyat.com