Alain'in söyleşilerini 1960'lardan beri, okurum. Halen, yeni bir çevirisinin üçüncü baskısını okuyorum. "Güç Kardeşlik" başlıklı bir parçadan birkaç satır aktarmak istiyorum.
"İçeride dostça, kardeşçe bir hava varsa, dışarıda da, kardeşçe yaşarsınız. Kendi evinizde, kendi ülkenizde kavgacı ve geçimsiz olduğunuz takdirde, dışarıda da, öyle olursunuz..."
Barış için "Haksız kibri bir yana bırakmak gerekir. İnsana insanca bakmak gerekir. Böyle bir kardeşçe bakış altında, farklar hemen hemen ortadan silinmektedir..."
İncil'de, "Yalnızca seni sevenleri seversen, bu pek bir şey ifade etmez" denir. (İsa'nın, bir yanağını vuruna, öbür yanağını çevir, sözünün değişik bir ifadesi - ET)
"...Hemcinsime inandığım gibi, kendime de inanırım. İnsanları sevmeyen bir kimse, ne bir şeye, ne de bir kimseye inanır. Bu yüzden hiç bir insana itibar etmez... Oysa insan tam tersine, adeta bir peşin hükümle sevmeli ve gene peşin hükümle beğenmelidir..." (1)
85 yaşındayım. Ortaokuldan beri, gazete ve kitap okurum. Birkaç kitabım da yayımlandı. Ülkemizde, bugünkü gergin ve kavga ortamını hiç hatırlamıyorum. Alain, adeta bize seslenir gibiydi. Şu ekonomik kriz ve bitmeyen siyasi kavgalar, evde, sokakta kadına şiddete, şu günlerde ev sahibi-kiracı kavgaları eklendi. Bu böyleyken, yarım ağızla "Türk Yüzyılı" denilmeye başlandı. Aslında, yılın gerçek anlamını, "Sefalet Yüzyılı" ifade edebilir. Nitekim şair Haydar Ergülen, Yüzüncü Yıl Marşı'nın son iki dizesini yazmıştır. (Bir Gün Pazar: 17.12.2023)
Yüzyılda seksen milyon
Yoksul yarattık her yaştan
1. Minerva veya Bilgelik, Alain, çeviren Ayda Yörükan, 2018, İstanbul
Ertuğrul Taylan
Gerçekedebiyat.com
ALAİN KİMDİR
Fransiz yazar Alain'in ilk yazısı iki sayfalık mektup kağıdına yazılmış ve başlangıçta yerel bir gazetede yayınlanan kısa bir köşe yazısıdır. Ancak yazı büyük ilgi görünce 1906'dan itibaren her gün yazdı ve 1914'te savaşın patlak vermesiyle bu yazıları bıraktı; 1921'de yeniden başlayıp 1936'ya kadar da devam etti. Bu yazıların toplamı 5 bin kadar vardır. İlk başta bunlar çoğunlukla siyasi yorumlardı ancak kısa sürede Alain'in felsefesi ve çok geniş ilgi alanları olarak değerlendirilmeye başlandı. Yazıların ve cümlelerin kısalığı, jargondan uzak, canlı, özlü ve güçlü bir üsluportaya çıkardı; bu üslup kısa sürede okuyucuların ilgisini çekti ve birkaç kitap halinde yayımlanmasına yol açtı.
Alain'in denemeleri doğaçlamanın tazeliğini taşıyan kısa denemelerdir. Alain'in ifadesiyle, yoldan geçenlerin hayatlarındaki yoldan bakmalarını sağlamak için ok atmaktan, kısacası provokasyondan zevk almak için yazdı.
YORUMLAR